Stichting Stelling Den Helder
Restauratie Affiches Collectie Nesse
De Stichting Stelling Den Helder heeft 55 affiches uit de 2de wereldoorlog laten restaureren. De affiches zijn aan de Stichting Stelling Den Helder geschonken door dhr. Nesse uit Drachten. De opzet is om de affiches te exposeren.
Uit het restauratierapport van Relinde Bood, papierrestaurator:
“De affiches waren vervuild, gevouwen en hier en daar beschadigd. Ze hebben verschillende formaten.
Elke affiche apart is op foto gezet, wat onmisbaar is tijdens het hele restauratieproces.
1. Reinigen
Het reinigen van de affiches gebeurde droog of nat. De eventuele vochtplekken, schimmelplekken en vergeling werd en met water opgefrist.
Hiervoor maakte ik het hele affiche vochtig waardoor je vaak al de slechte plekken met het water wegspoelt. Voor oppervlakkig vuil als aangekoekt stof is droge reiniging voldoende. Hiervoor ga ik met een bijzonder zacht soort gum over de afbeelding waardoor je het stof als het ware weggumt. Ook kan een ietwat vochtige doek het oppervlaktevuil wegvegen.
2. Doubleren
Het doubleren van al de affiches gebeurt op sterk vezelrijk en zuurvrij “Japans” papier. Deze rollen papier worden voor mij rechtstreeks in Japan geproduceerd en besteld. Dit vormt de nieuwe rug van de affiches en zorgt ervoor dat de affiches weer sterker en behandelbaar zijn i.p.v. soms heel erg breekbaar papier. De affiches bevochtig ik waardoor ze iets uitzetten en de vouwen in de affiches uitzetten en zo naar hun originele staat gaan.
Door het uitgezette affiche op de nieuwe opgespannen achterkant te doubleren/plakken, blijven de vouwen voor een groot deel weg. (Een voordeel van gevouwen affiches is wel dat de kleur hierdoor goed bewaard blijft.) Wanneer een kleur eenmaal vervaagd is, is het voor mij onmogelijk deze op grotere oppervlakken terug te brengen. Wanneer het affiche eenmaal op het Japanse papier is gedoubleerd, moet het langdurig drogen in deze opgespannen toestand.
3. Retoucheren en kleine restauraties
Na ongeveer 6 weken snij ik de affiches los van de plaat waar ze tegen opgespannen staan. Allereerst controleer ik of ze daadwerkelijk vlak op het papier zitten zonder luchtbellen. Als dit het geval is komen de affiches stuk voor stuk bij mij op de werktafel waar ik begin met de restauraties. Dit kan betekenen: missende stukjes papier aanvullen, in de vouwen het kleurverlies bijkleuren en in de afbeelding en/of teksten hier en daar inkleuren/bijwerken. Voor missende stukjes papier gebruik ik oude afgeschreven affiches. Deze hebben over het algemeen dezelfde broosheid, vergeling, dikte en soms zelfs de zelfde kleur.
Vaak leg ik een affiche dat klaar is even weg om er na een week weer eens naar te kijken. De foto’s die ik maakte aan het begin van dit hele proces zijn hier echt nodig. Wanneer ik het vergelijk maak met voor en na de behandeling, zie ik pas echt goed de verbetering en kan het affiche naar het volgende adres om daar ingelijst te worden.”
Relinde Bood